Wat is extra vergine olijfolie?

Olijven zitten vol met gezonde en waardevolle olie. Om zo veel mogelijk olie uit de vruchtjes te halen, worden ze in verschillende stappen behandeld.

1. De eerste stap is om de olijven zonder voorbehandeling te persen. De olie die uit de eerste persing komt wordt ‘extra vergine’ of ‘extra vierge’ genoemd en wordt als de meest waardevolle olie beschouwd.
2. Na deze eerste persing worden de olijven nog verder uitgeperst, wat ‘virgine’ of ‘vierge’ olijfolie oplevert.
3. Daarna worden de restanten van de olijven verhit, waardoor er meer olie vrijkomt – een proces dat soms ‘raffinage’ genoemd wordt. Dat is de ‘gewone’ of ‘geraffineerde’ olijfolie.
4. Er is ook olie van mindere kwaliteit die uit pulp of afgevallen olijven wordt gemaakt, maar zulke olie is in Nederland eigenlijk niet verkrijgbaar.

Waarvoor gebruik je extra vergine olijfolie?

Extra vergine olijfolie behoudt de unieke smaak van de olijven waar hij van gemaakt is. Het is een lichtgele tot donkergroene olie met een intense olijfsmaak. De olie kan fruitige, peperige, bloemachtige en grasachtige aspecten hebben. Ook is extra vergine olie minder zuur dan de andere soorten olijfolie. De verfijnde smaak van extra vergine olijfolie wordt erg gewaardeerd door chefs en door foodies, die graag op speurtocht gaan naar hun favoriete soort extra vergine!

Is olijfolie gezond?

Olijfolie staat al eeuwen bekend om zijn gunstige gezondheidseffecten vergeleken bij andere oliën en vetten. Het is één van de redenen dat mensen uit landen rond de Middellandse Zee vrij oud worden en weinig last hebben van obesitas en andere ziektes.

Olijfolie bestaat voor meer dan 60 tot 84% uit enkelvoudig onverzadigde vetzuren (omega 3-, 6- of 9-vetzuren). Dat is de gezondste soort vetzuren, die je nodig hebt voor veel essentiële lichaamsprocessen. Olijfolie heeft een veel hoger percentage gezonde onverzadigde vetzuren dan palmolie (35 tot 43%), zonnebloemolie (14 tot 35%), of kokosolie (5-10%). Zoals alle plantaardige oliën is olijfolie sowieso een veel gezondere bron van vetzuren dan boter. Olijfolie bevat een hoge concentratie vitamine E. Die stof zorgt dat de stofwisseling in de lichaamscellen goed verloopt, waardoor die zich kunnen blijven vernieuwen. Deze vitamine werkt bovendien als antioxidant, een stof die het DNA beschermt tegen beschadiging. Daardoor wordt de veroudering van het lichaam vertraagd en is er minder kans op het ontstaan van kanker.

Het product bevat een natuurlijke stof genaamd oleocanthal, die de bijzondere eigenschap heeft dat hij kanker kan voorkomen. Uit wetenschappelijke proeven blijkt dat oleocanthal kankercellen in een vroeg stadium vernietigd, zonder dat gezonde cellen worden aangetast. Dat kan verklaren waarom bepaalde types kanker in het Middellandse Zeegebied (onder andere blaas-, darm-, maag- en alvleesklierkanker) veel minder vaak voorkomen dan in Noordwest-Europa. Op dit moment lopen er verschillende proeven naar de precieze kankerremmende werking en mogelijkheden van oleocanthal. De stof oleocanthal heeft bovendien ook een anti-inflammatoire werking, wat betekent dat hij ontstekingen in het lichaam remt. Natuurlijk is dat fijn als je regelmatig een wondje hebt dat gaat ontsteken en moeilijk geneest. Maar de anti-inflammatoire effecten van oleocanthal hebben veel grotere voordelen. Een aantal ernstige ziektes worden veroorzaakt door chronische ontstekingen in het lichaam. Eén daarvan is de ziekte van Alzheimer, waarbij zenuwcellen bedekt raken met samenklonterende eiwitten. Die eiwitten komen vrij bij ontstekingsreacties. Oleocanthal remt de ontstekingen in de hersenen en kan daardoor de ontwikkeling van Alzheimer vertragen of zelfs voorkomen.

De stoffen in olijfolie voorkomen te hoge niveaus van de beruchte stof LDL-cholesterol. Te veel LDL-cholesterol kan zorgen voor de vorming van (buik)vet en het ontstaan van diabetes en obesitas. We hoeven je vast niet te vertellen dat de laatste twee ziektes aandoeningen zijn die je tegen elke kost wilt vermijden.

De olie verlaagt de niveau’s van LDL-cholesterol en triglycerine in het lichaam. Dit zijn de twee stoffen die kunnen leiden tot het vormen van harde plaques (aanslag) in de wanden van belangrijke slagaderen, vaak aderverkalking genoemd. Op termijn kan aderverkalking leiding tot hoge bloeddruk, hartaanvallen of hersenbloedingen.

Olijfolie die op de Nederlandse markt verschijnt is onderworpen aan strenge keuringen door Europese en Nederlandse autoriteiten. De olie bevat geen resten van bestrijdingsmiddelen of andere chemische verontreinigingen. Olijfolie speelt een rol bij het voorkomen van osteoporose (botontkalking), een aandoening die bij veel ouderen voorkomt. Osteoporose ontstaat doordat de stof calcium, een bouwblok van botten en spieren, niet meer goed door het lichaam wordt gebruikt om nieuwe botcellen te maken. Dat komt omdat een lichaamseigen stof, IL-6, de aanmaak van nieuw bot tegengaat. De vetzuren in olijfolie (en in vis, knoflook, druiven en groene bladgroenten) remmen juist IL-6 weer af, zodat het lichaam nieuw en gezond botweefsel kan blijven aanmaken.

Gezond met olijfolie extra vergine

Omdat extra vergine de beste kwaliteit olie uit de olijven is, zijn de gezondheidsvoordelen ervan het hoogste van alle soorten olijfolie. Het percentage onverzadigde vetzuren is het allerhoogste (tot 84%). Ook het gehalte vitamine E is veel hoger dan in andere types olijfolie. Veel van de gunstige stoffen in de olie, zoals anti-oxidanten, worden voor een deel vernietigd als de olie verhit wordt. Daarom is het altijd aan te raden om deze pure olie onverhit in gerechten te verwerken.

Geraffineerde olijfolie

Geraffineerde olijfolie of gewone olijfolie is olie die door verhitting en afkoeling uit de restanten van de olijvenpulp wordt gewonnen. De olie is egaal van structuur, gezuiverd van oneffenheden en kan ook kleurstof bevatten. De zuurtegraad ligt hoger dan die van extra vergine olie. Soms is het een mengsel van verschillende soorten olijfolie, waar ook een deel vergine olie in kan zitten. Vergis je niet: geraffineerde olie is echt geen minderwaardig product. Een groot deel van de smaak, vetten en antioxidanten blijven behouden tijdens de verwerking van de olijven. Zo kan je duidelijke verschillende proeven tussen geraffineerde olijfolie uit Spanje, Griekenland en Italië.

Geraffineerde olijfolie bezit de unieke gezondheidsvoordelen van extra vergine in mindere mate. Toch is het één van de allergezondste keuzes om in te bakken of te grillen. Geraffineerde olie kan tot een hogere temperatuur verhit worden dan extra vergine olie, zodat ingrediënten sneller gaar en krokant worden.

Ben je geïnspireerd geraakt door dit prachtige, gezonde natuurproduct? Shop direct online en koop de eersteklas olijfolie van BODEGA43. Niet alleen is dat de juiste keuze voor je gezondheid, maar ook om je gerechten een heerlijke Mediterraanse boost te geven!